[ba:t]
Bir işi ýerine ýetirmek üçin jemlenen gaýrat, güýç, gujur, kuwwat, hereket.
Bat gerek mundan ötmäge, Guş gerek kowup ýetmäge. («Görogly» eposy)
Ýel ýelkene bat berip, gämini öňüne itekleýär.
Bir işiň ýerine ýetirilişiniň çägi, möçberi, derejesi, gerimi.
Haýbat.
Çekimlisi uzyn aýdylýandygy üçin çekimli ses bilen başlanýan goşulma ýa-da -rak goşulmasy goşulanda, sözüň soňundaky dymyk çekimsiz degişli açyk çekimsizine öwrülýär.
Meselem bat - badym, badyň.
Bady ýatmak, sussy basylmak, haýbaty gowşamak.
Badyny ýatyrmak, sussuny basmak, haýbatyny gowşatmak.
Bar güýjüň bilen, bat alyp.
Ine şol ýaby! -- diýip, bat bilen ýaba topulypdyr. («Türkmen halk ertekiler ýygyndysy»)
Şol wagt möjek atyň artky aýagyna ýakynlaşyp seredýär weli, at hem ýagşyja çemine salyp, goşa toýnagy bilen möjegiň maňlaýyna bat bilen depýär. («Türkmen halk ertekiler ýygyndysy»)
Bir zadyň badyny güýçlendirmek, hereketini güýçlendirmek;.
Birini öwüp götergilemek.
Haýbatly görünmek.
Ol özüne bat berýän adamdy.