Bir predmetiň, zadyň, hadysanyň belli taraplarynyň, düzülişiniň ylmy taýdan derňelişi.
Analizsiz sintez bolup bilmez.
Jisimiň häsiýetini, düzümini kesgitlemeklik.
Analiz-predmetleriň, hadysalaryň aýry-aýry böleklerini, häsiýetlerini saýlap aýryp, olary biziň pikirimizde böleklere bölýän logiki usuldyr. (S. N. Winogradow, A. F. Kuzmin, Logika)